سینمای ایران همواره به واقعیتهای جامعه پرداخته است. در این کتاب نحوه بازنمایی نهادهای اجتماعی، طبقات اجتماعی، زنان، قومیت و جنگ را در سینمای ایران مطالعه میکنیم. همین طور، پیش فرضهای جامعه شناسی به استقبال سینما می روند تا مفاهیم و نظریه های جامعه شناسی در فیلمهای سینمای ایران کشف رمز شوند. این اکتشاف در جهت توسعه جامعه شناسی در حوزه ی رسانه عمل خواهد کرد.
پیشگفتار أ
فصل اول: صنعت، هنر، متن 1
از سینماتوگراف تا سینمای گلخانهای 2
سینما بهمثابهٔ صنعت 7
صنعت سینما در ایران 12
فیلم بهمثابهٔ هنر 15
فیلم بهمثابهٔ متن 17
متن و بافت 18
انواع روابط متن و بافت 19
میمِسیس 19
بازنمایی 21
نحوهٔ عمل بازنمایی 25
پروبلماتیک بودن بازنمایی 27
بینامتنیت 30
تصعید 31
گفتمان 32
سئوالات مروری 33
فصل دوم: جامعهشناسی بازنمایی فیلم 35
بازنمایی و جامعهشناسی 36
رویکرد آموزشی به فیلم 36
جامعهٔ تصویری و رویکرد آموزشی 36
مفاهیم جامعهشناختی و جامعهٔ تصویری 39
جامعهپذیری 39
نقش اجتماعی 40
جلوی صحنه و پشت صحنه 41
سرمایۀ اقتصادی و سرمایۀ فرهنگی 42
سرمایۀ اجتماعی 43
تفاوت نسلی 44
شکاف نسلی 45
طبقه و پایگاه 45
هنجار اجتماعی 47
قضاوت ارزشی 48
بزهکاری 50
کجروی و میل به تحرک 50
کالاییشدن جامعه 51
اقتدار 52
حاشیهنشینی 53
سوژۀ مرکززدوده 54
تحرک اجتماعی 54
فرهنگ ترس 55
هوموساکر 56
پساانسان 57
هویت مجازی 59
زندگی سیرکی 59
دستکاری بدنی 61
نظریههای جامعهشناختی و جامعهٔ تصویری 61
رویکرد تحقیقاتی به فیلمها 68
تحقیقات بازنمایانه در سینمای ایران 71
دینداری 72
جنسیت 76
سبک زندگی 80
تریلوژی خانواده 82
ازدواج 82
خانواده 84
طلاق 87
سؤالات مروری 88
فصل سوم: بازنمایی و ایدئولوژی 89
ایدئولوژی 90
ایدئولوژی و سینما 91
بازنمایی ایدئولوژیک 96
گامهای عملی شناسایی ایدئولوژی 97
ایدئولوژی در سینمای ایران 100
ایدئولوژی ضد شهرگرایی 102
آواز تهران 103
دربند 106
ایدئولوژی انضباط 109
چلچراغ 109
صبح روز چهارم 111
ایدئولوژی عشقورزی 114
عاشق 116
دلشکسته 117
سؤالات مروری 119
فصل چهارم: نهادهای اجتماعی و بازنمایی 121
نهادهای اجتماعی 122
نهادهای اجتماعی و سینما 123
نهادهای اجتماعی و سینمای ایران 124
نهاد قضایی 126
دادگستری بهمثابه سازمانی معصوم 126
زندان رنجآور 127
زندان مردان 127
زندان زنان 129
نیروی انتظامی 129
کنشگران انتظامی 131
تبلور قدرت 133
نهاد سلامت 134
بیمارستان 134
مطب خصوصی 136
پزشکی قانونی 136
تیمارستان 137
خانۀ سالمندان 137
نهاد آموزشی 138
دانشگاه 138
استاد دانشگاه 139
مدرسه 140
نهاد فرهنگی 141
نهاد اقتصادی 141
سئوالات مروری 143
فصل پنجم: طبقه و بازنمایی 145
طبقه بهمثابه یک زامبی 146
طبقات و فیلم 148
طبقه و فیلم در ایران 150
طبقۀ بالا 151
طبقۀ متوسط 153
طبقۀ پایین 154
طبقه، فیلم و ایدئولوژی 157
ایدئولوژی ضد بورژوازی 157
خانهای روی آب 158
هزارتو 160
ایدئولوژی همدلی فقر 161
ندارها 162
بدون تاریخ بدون امضا 163
ایدئولوژی تعامل- تقابل 164
آپاندیس 166
مهمان مامان 167
سئوالات مروری 169
فصل ششم: زنان و بازنمایی 171
بازنمایی و زن 172
دخترجوان ایرانی 174
طفلکی 175
خلاف 176
عاشق پیشه 178
بازیچه 179
لمپن 179
جسور 180
ایدئولوژی و زن 181
گفتمان و زن 186
زن به مثابه مخاطب 190
مطالعه موردی 191
ریحانه 191
آبی 192
یکی از ما دو نفر 194
چاقی 196
پرسه در حوالی من 197
نبات 199
سئوالات مروری 200
فصل هفتم: قومیت و بازنمایی 201
قومیت 202
قومیت در سینما 204
قومیت در سینمای ایران 205
بتوارگی لهجه 206
مشاغل دونپایه 208
کلیشۀ قومیتی 209
سوژههای قومیتی 210
سوژۀ بذلهگو 210
سوژۀ مهرورز 212
سوژۀ وظیفهشناس 214
سوژۀ رام 215
سوژۀ مفلوک 218
سؤالات مروری 220
فصل هشتم: رخداد و بازنمایی 221
رخداد 222
رخداد و فیلم 222
رخداد علّی 222
رخدادهای علّی جزئی 223
رخدادهای کلان علّی 224
بازنمایی رخداد 225
عاملیت رخدادها در سینمای ایران 228
اقتصاد 228
عشق 229
سازمانهای اجتماعی 230
اقتدار پدر 230
تقدیر 232
دفاع مقدس بهمثابهٔ یک رخداد 233
تعریف سینمای دفاع مقدس 234
انواع فیلمهای سینمای دفاع مقدس 236
ویژگیهای سینمای دفاع مقدس 238
تحقیقات در سینمای دفاع مقدس 240
بازنمایی عراقیها 240
پیرنگ 242
مصرف 242
سؤالات مروری 243
فصل نهم: فانتزی و بازنمایی 245
رؤیا و خیالات 246
فانتزی 247
ویژگیهای فانتزی 250
فیلم و فانتزی 252
فانتزی، فیلم و جامعه 255
فانتزی و ژانر فیلم 255
فانتزی بهمثابهٔ آنتیتز واقعیت اجتماعی 256
فانتزی و ایدئولوژی 257
فانتزی در فیلمهای ایرانی 260
منطق بیغم 260
گنج قارون 260
خداحافظ دختر شیرازی 263
منطق هالو 266
آقای هالو 267
صبح روز چهارم 270
برگ برنده 274
منطق رؤیا 276
برف روی کاجها 277
طلا 279
سؤالات مروری 281
فصل دهم: روش تحلیل فیلم 283
پارادایم پوزیتویستی 284
تحقیق اسنادی 284
تحقیقات آزمایشگاهی 288
پیمایش 289
تحلیل محتوای کمی 291
پارادایم تفسیری/برساختی 292
تحلیل تفسیری 293
تحلیل هرمنوتیکی 293
مطالعۀ ستارۀ فیلم 296
مطالعۀ ژانر 296
مطالعۀ مؤلف 297
گروه متمرکز 298
مصاحبۀ عمیق 298
مشاهده 299
تحلیل نشانهشناختی 300
تحلیل روایت 302
پارادایم انتقادی 305
تحلیل تفسیری انتقادی 305
تحلیل گفتمان فیلم 306
تحلیل گفتمان انتقادی فیلم 307
پارادایم فمینیستی 308
سئوالات مروری 310