برچسب ها: دستور زبان تطبیقی -- فعل Grammar, Comparative and general -- Verb رده‌شناسی (زبان‌شناسی) Typology (Linguistics)‬‬‬‬‬

فعل های متوالی

کتاب «افعال متوالی» شامل نه فصل است که به طور گسترده افعال متوالی را در بسیاری از زبان‌های دنیا بررسی می‌کند. چارچوب افعال متوالی، زمان پیدایش آن، روش تشخیص آن از انواع ساختارهای مشابه، پیوستاری از پرکاربردترین تا کم‏کاربردترین انواع این مقولۀ دستوری، فرایندهای مختلف دستوری‏ شدگی و واژگانی ‏شدگی و مراحل ظهور و انحلال آن‌ها از مهم‏ترین مباحث کتاب حاضر هستند و در پایان کتاب، بعد از معرفی کامل ساخت افعال متوالی، فهرستی جامع از مراحل لازم برای انجام پژوهش‌های میدانی در این حوزه ارائه شده است. از آنجا که مقولۀ دستوری فعل متوالی یکی از مقوله‏های بحث‏برانگیز بین پژوهشگران حوزۀ زبان‏شناسی و رده‏ شناسی است و پژوهش‌هایی اندک در رابطه با این مقولۀ دستوری در زبان فارسی انجام شده‌است، ترجمۀ کتاب حاضر بسیار ضروری و مفید است؛ زیرا یکی از جامع‏ترین کتاب‏ها دربارۀ ساخت افعال متوالی است که این موضوع را به صورت میدانی و در بافت زبانی واقعی بررسی می‌کند و می‏ تواند به عنوان یکی از منابع آموزشی کارآمد در رشتۀ زبان‏شناسی تدریس شود تا شاهد پژوهش‌های گسترده در این زمینه باشیم. در همین راستا، هدف مترجمان کتاب حاضر برداشتن گامی مؤثر برای شناخت هرچه بیشتر این مقولۀ دستوری بین دانشگاهیان و علاقه‌مندان به حوزۀ زبان‏شناسی و رده ‏شناسی است.
پیشگفتار مترجمان ‌أ
پیشگفتار ‌ج
فصل اول: چارچوب افعال متوالی 1
1_1_ افعال متوالی چگونه هستند؟ 2
1_2_ تعریف فعل متوالی 5
1_3_ ساخت‌های فعل متوالی در تاریخ زبان‏شناسی 10
1_4_ این کتاب دربارۀ چیست؟ 17
1_5_ مبانی تجربی و قراردادهای کاربردی 20
1_6_ در آثار زبانی، چگونه ساخت فعل متوالی بررسی شده است؟ 22
فصل دوم: تشخیص افعال متوالی 31
2_1_ فعل متوالی به عنوان یک محمول 31
2_2_ افعال متوالی به عنوان یک بند 35
2_3_ ویژگی‏های نوایی افعال متوالی 40
2_4_ ارزش‏های زمان، نمود، وجهیت، وضعیت واقعی، گواه‏نمایی، وجه و قطبیت مشترک 42
2_5_ ساخت فعل متوالی به عنوان رویدادی واحد 50
2_6_ موضوع‏های مشترک در ساخت فعل متوالی 57
2_6_1_ فاعل و مفعول مشترک 58
2_6_2_ ساخت فعل متوالی با فاعل غیریکسان 63
2_6_2_1_ ساخت فعل متوالی با فاعل تجمعی 65
2_6_2_2_ ساخت فعل متوالی با تغییر-نقش 66
2_6_3_ ساخت‌های فعل متوالی بدون موضوعات مشترک 70
2_7_ خلاصه 72
فصل سوم: ترکیب و معنای افعال متوالی 79
3_1_ ترکیب ساخت‌های فعل متوالی 79
3_2_ انواع معنایی افعال متوالی نامتقارن 80
3_2_1_ جهت و جهت‏گیری 80
3_2_2_ نمود، گسترش و تغییر حالت 83
3_2_3_ توالی‏سازی مفهوم ثانویه 85
3_2_4_ توالی‏سازی افعال متمم‏پذیر 88
3_2_5_ افزایش ظرفیت و موضوع‌های مشخص 89
3_2_6_ کاهش ظرفیت 93
3_2_7_ عالی و مقایسه‏ای 96
3_2_8_ افعال متوالی رویداد-موضوعی 97
3_2_9_ سایر معانی افعال متوالی نامتقارن 99
3_3_ افعال متوالی نامتقارن: خلاصه 102
3_4_ معنای افعال متوالی متقارن 103
3_4_1_ کنش‏های ترتیبی یا کنش‏های تسلسلی مرتبط با یکدیگر 103
3_4_2_ افعال متوالی نتیجه‏ای و علت-معلولی 106
3_4_3_ افعال متوالی شیوه 110
3_4_4_ توالیسازی فعل مترادف یا موازی 111
3_4_5_ افعال متوالی متقارن: خلاصه 113
3_5_ مقایسه افعال متوالی متقارن و نامتقارن 113
3_5_1_ دستوری‏شدگی و واژگانی‏شدگی در ساخت فعل متوالی 115
3_5_2_ تصویرگونگی ترتیب اجزاء و سایر مشخصه‏های افعال متوالی 119
3_6_ خلاصه 120
فصل چهارم: ویژگی‏های صوری افعال متوالی 131
4_1_ هم‌جواری اجزاء 131
4_1_ واژه‏سازی اجزاء 132
4_3_ چگونگی تعامل دو پارامتر صوری هم‌جواری و واژه‏سازی 137
4_4_ بیان مقوله‏های دستوری 140
4_4_1_ نشانه‏گذاری شخص در افعال متوالی 141
4_4_2_ سایر نشانه‏گذاری مقوله‏های فعلی در افعال متوالی 149
4_4_3_ فرایندهای دستوری دارای بیش از یک جزء فعل متوالی در قلمروشان 157
4_5_ تطابق گذرایی در ساخت فعل متوالی 161
4_6_ خلاصه 164
فصل پنجم: محدودیت‏های توالی‏سازی فعل 173
5_1_ محدودیت توالی‏سازی و ساختار دو فعلی 173
5_2_ چه زمانی تسلسل افعال را نمی‏توان افعال متوالی دانست 177
5_2_1_ افعال متوالی و بندهای تسلسلی 180
5_2_2_ افعال متوالی و دیگر ساخت‏های چندفعلی 187
5_3_ فعل متوالی و سایر افعال تسلسلی: نتیجه‏گیری 196

فصل ششم: وجوه متعدد افعال متوالی 205
6_1_چندین نوع ساخت فعل متوالی در زبان: هم‌جواری یا واژه‏سازی 205
6_1_1_ افعال متوالی چندکلمه‏ای غیرهم‌جوار و هم‌جوار 206
6-1-2- افعال متوالی تک‏کلمه‏ای هم‌جوار و چندکلمه‏ای غیرهم‌جوار 210
6_1_3_ افعال متوالی غیرهم‌جوار تک‏کلمه‏ای و چندکلمه‏ای 213
6_1_4_ ساخت فعل متوالی هم‌جوار تک‏کلمه‏ای و چندکلمه‏ای 214
6_1_5_ افعال متوالی تک‏کلمه‏ای هم‌جوار و غیرهم‌جوار 216
6_1_6_ زبانی با افعال متوالی غیرهم‌جوار تک‏کلمه‏ای و هم‌جوار چندکلمه‏ای 217
6_1_7_ سه نوع ساخت فعل متوالی در زبان 219
6_1_8_ برخی از تعمیم‏ها در زبان‏هایی با بیش از یک نوع ساخت فعل متوالی 221
6_2_ انواع فعل و انواع ساخت فعل متوالی 222
6_3_ خلاصه 228
فصل هفتم: افعال متوالی چه فوایدی دارند؟ 233
7_1_ ساخت‌های فعل متوالی و نقش دستوری آنها 233
7_2_ ساخت‌های فعل متوالی، معرفگی و کانون 246
7_3_ ساخت‌های فعل متوالی و بازنمایی رویدادها 251
7_4_ زبان‏های دارای افعال متوالی چگونه هستند؟ 261
7_4_1_ نمایۀ رده‏شناختی زبان‏های دارای ساخت‌های فعل متوالی 261
7_4_2_ سایر ویژگی‏های زبان‏های دارای ساخت‌های فعل متوالی 265
7_4_3_ ساخت‌های فعل متوالی و ویژگی‏های واژگان فعلی 269
7_5_ خلاصه 270
فصل هشتم: ظهور و انحلال افعال متوالی 277
8_1_ افعال متوالی از کجا آمدند؟ 277
8_1_1_ منشأ ساخت‌های فعل متوالی 278
8_1_1_1_ سناریوی ادغام بند 278
8_1_1_2_ سناریوی توصیف فعلی 285
8_1_1_3_ سناریوی دستوری‏شدگی هم‌زمان 286
8_1_2_ چه عوامل دیگری موجب گسترش افعال متوالی می‏شوند؟ 287
8_1_3_ افعال متوالی در تاریخ زبان 290
8_2_ افعال متوالی و تماس زبانی 292
8_2_1_ افعال متوالی به عنوان ویژگی مناطق زبانی 293
8_2_2_ افعال متوالی در تماس زبانی یکبهیک و پدیدۀ زیرلایه‏ای 298
8_2_3_ ساخت‌های فعل متوالی در زبان‏های کرئول 301
8_3_ چه اتفاقی برای افعال متوالی در تاریخ زبان رخ داده است؟ ... 307
8_3_1_ چگونه اجزای افعال متوالی به نشانگرهای دستوری تبدیل شده‏اند؟ 307
8_3_1_1_ زمان-نمود، وجهیت، وضعیت واقعی و گواه‏نمایی 308
8_3_1_2_ جهتی 312
8_3_1_3_ تکواژهای تغییر ظرفیت 312
8_3_1_4_ پیش‏اضافه و پس‏اضافه 313
8_3_1_5_ نشانگرهای مقایسه‏ای و عالی 314
8_3_1_6_ حروف ربط و متمم‏سازها 314
8_3_2_ از چند فعل به یک فعل 319
8_4_ ساخت‌های فعل متوالی در یادگیری و از دست دادن زبان 321
8_5_ خلاصه 323
فصل نهم: ماهیت افعال متوالی 337
9_1_ ساخت‌های فعل متوالی در یک کلام 337
9_2_ موضوع‌های مشترک در ساخت‌های فعل متوالی 338
9_3_ ترکیب ساخت‌های فعل متوالی 339
9_4_ هم‌جواری و واژه‏سازی در ساخت فعل متوالی 340
9_5_ بیان مقوله‏های دستوری در ساخت فعل متوالی 341
9_6_ زایایی و محدودیت توالی‏سازی فعل 343
9_7_ چه زمانی تسلسل فعل ساخت فعل متوالی نیست 343
9_8_ ساخت‌های فعل متوالی و ترکیب فعل 344
9_9_ افعال متوالی و تسلسل بندها 344
9_10_ زبان‏هایی با بیش از یک نوع ساخت فعل متوالی 345
9_11_ کدام افعال بیشتر از سایر افعال در افعال متوالی اتفاق می‏افتند؟ 346
9_12_ کدام نوع معنایی افعال متوالی بیشتر از سایر افعال اتفاق می‏افتد؟ 347
9_13_ ساخت فعل متوالی چه ماهیتی دارد؟ 347
9_14_ زبان دارای ساخت فعل متوالی چگونه است؟ 348
9_15_ افعال متوالی از کجا آمده‏اند؟ 348
9_16_ چه عوامل دیگری در گسترش ساخت‌های فعل متوالی مؤثر هستند؟ 349
9_17_ ساخت فعل متوالی و نقش تماس زبانی 350
9_18_ چه اتفاقی برای ساخت‌های فعل متوالی در تاریخ زبان می‏افتد؟ 350
فصل دهم: راهنمای کار میدانی: چگونه ساخت‌های فعل متوالی را بیشتر بشناسیم؟ 353
10_1_ ابتدا چه چیزی یاد بگیریم و ماهیت منابع 353
10_2_ تشخیص ساخت‌های فعل متوالی 354
10_3_ ترکیب و معانی ساخت‌های فعل متوالی 355
10_4_ ویژگی‏های صوری افعال متوالی 356
10_5_ محدودیت‏های توالی‏سازی فعل و ساختار چندفعلی نسبت به افعال متوالی 357
10_6_ دیگر ویژگی‌های افعال متوالی 357
10_7_ نقش ساخت‌های فعل متوالی 357
10_8_ تاریخ و گسترش ساخت‌های فعل متوالی 357
منابع 359
واژه‏نامه انگلیسی به فارسی 389
واژه‏نامه فارسی به انگلیسی 397
فهرست زبان‏ها 405