کتاب "سناریوهای آینده فرهنگسیاسی در ایران (1402-1412)" بر آن است تا ضمن شناسایی پیشرانها و عدم قطعیتهای کلیدی منبعث از آنها، بتواند شرایط سنجش و ترسیم سناریوهای آیندۀ فرهنگ سیاسی ایرانیان 1412 را فراهم کند و در نتیجه، سازماندهی پژوهش حاضر مبتنی بر مراحل 8گانۀ پیتر شوارتز و منبعث از شناسایی پیشرانهای فرهنگ سیاسی در ایران با اتکا به روش دلفی فازی و تکنیک تحلیل ساختاری مبتنی بر جداول ماتریس متقابل و جمعآوری اطلاعات از طریق روشهای کتابخانهای و مصاحبهای و پرسشنامهای و تحلیل دادهها از طریق نرمافزارهای میکمک و سناریوویزارد است.
فصل اول: مقدمه 1
فصل دوم: روششناسی 11
2-1 مقدمه 11
2-2 چارچوبهای پژوهش و روشهای مطالعه 13
2-2-1 روش دلفی فازی 13
2-2-2- روش سناریونگاری پیتر شوارتز و نرمافزار سناریوویزارد 18
2-2-3 روش تحلیل تأثیرات متقابل (تحلیل ساختاری) و نرمافزار میکمک 24
2-3 فرایند عملیاتی روشهای پژوهش 25
فصل سوم: سناریوهای آیندۀ فرهنگ سیاسی در ایران (1402-1412) بر اساس مدل پیتر شوارتز 29
3-1 مقدمه 29
3-2 مراحل هشتگانۀ سناریوسازی در فرهنگ سیاسی ایران 30
3-2-1 گام اول: تعیین موضوع و مسئلۀ کلیدی 30
3-2-2 گام دوم: ترسیم افق زمانی و گردآوری دادهها 30
3-2-3 گام سوم: شناسایی نیروهای پیشران تحول 31
3-2-4 گامهای چهارم و پنجم:کشف بنیانهای استوار و عدم قطعیتهای آینده 33
3-2-4-1 پیشرانهای کلیدی تأثیرگذار بر آیندۀ فرهنگ سیاسی ایران 37
3-2-4-1-1 نقش اسطورهسازی در دگرگونی فرهنگ سیاسی 37
3-2-4-1-2 عدالتخواهی و بازآفرینی فرهنگ سیاسی 43
3-2-4-1-3 فرهنگ عاشورایی و مهدویت در بستر سیاست 47
3-2-4-1-4 نقش دین در فرهنگ سیاسی: پیوند یا تفکیک 52
3-2-4-1-5 استقلالخواهی و فرهنگ سیاسی ایران 55
3-2-4-1-6 قاعدۀ نفی سبیل و نقش آن در تحول فرهنگ سیاسی 59
3-2-4-1-7 بازتاب آرمانگرایی و آیندهنگری در فرهنگ سیاسی 65
3-2-4-1-8 دانش، آگاهی سیاسی و توانمندسازی جامعه 74
3-2-4-1-9 آزادی بیان و نقد: از اندیشه تا عمل در فرهنگ سیاسی ایران 79
3-2-4-1-10 شفافیتخواهی: پیشران مؤثر در ارتقای پاسخگویی و مشارکت سیاسی 88
3-2-4-1-11 امنیت اجتماعی و پایداری آیندۀ فرهنگ سیاسی 94
3-2-5 گام ششم و هفتم و هشتم: تحلیل، تدوین و شاخصگذاری سناریوها 101
3-2-6 بحث و ارزیابی سناریوها 104
3-2-6-1 سناریوی اول: سناریوی فرهنگ سیاسی مردمسالاری دینی 104
3-2-6-2 سناریوی دوم: سناریوی فرهنگ سیاسی انحصارگرایی دینی 105
3-2-6-3 سناریوی سوم: سناریوی فرهنگ سیاسی مشارکت دموکراتیک (سناریوی ممکن) 106
3-2-6-4 سناریوی فرهنگ سیاسی تبعی – مشارکتی (سناریوی محتمل) 107
فصل چهارم: نتیجهگیری و راهکارها 109
4-1 نتیجهگیری 109
4-2 راهکارها و پیشنهادها 119